Wszyscy mamy świadomość, iż pakiet ubezpieczeń komunikacyjnych w razie wypadku lub kolizji pomaga w pokryciu części strat materialnych, kosztów leczenia, a także w zaspokojeniu roszczeń osób trzecich. Jaki wpływ na wypłatę odszkodowania ma jednak fakt przyczynienia się poszkodowanego do powstania lub zwiększenia szkody?

Zakres ubezpieczenia OC

Zgodnie Ustawą z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli kierujący w związku z ruchem pojazdu podlegającego ubezpieczeniu wyrządził szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia.

Przyczynienie się poszkodowanego a odszkodowanie

Ujawnienie okoliczności, które miały istotny wpływ na zmianę prawdopodobieństwa wypadku jest podstawą do ograniczenia odpowiedzialności ubezpieczyciela za szkody, które podlegają ochronie ubezpieczeniowej. Poszkodowany, który swoim działaniem lub zaniechaniem działania przyczynia się do wypadku lub zwiększenia rozmiarów szkody, powinien być świadomy faktu, iż wypłacone mu odszkodowanie może zostać odpowiednio zmniejszone. Obniżenie to jest stosowne do okoliczności, a w szczególności do stopnia winy.

Najczęstszymi sytuacjami powodującymi uznanie przyczynienia się poszkodowanego do szkody są:

• podróżowanie bez zapiętych pasów bezpieczeństwa,
• podróżowanie z nietrzeźwym kierowcą lub kierowcą bez uprawnień do kierowania samochodem, gdyż decydując się na jazdę z taką osobą wyrażamy przyzwolenie na tę sytuację i jesteśmy współodpowiedzialni za szkody przez nią wyrządzone,
• wtargnięcie nietrzeźwego pieszego pod samochód,
• przechodzenie pieszego przez jezdnię w niedozwolonym miejscu lub na czerwonym świetle,
• poruszanie się rowerem bez odpowiedniego oświetlenia.

To jednak na ubezpieczycielu spoczywa ciężar udowodnienia, iż zachowanie poszkodowanego przyczyniło się do powstania szkody oraz wykazanie związku przyczynowego między zachowaniem poszkodowanego a zaistniałą szkodą. Również zaniechanie działania może mieć wpływ na rozmiar szkody. Wówczas, ubezpieczyciel próbuje udowodnić przyczynienie się, wykazując, iż gdyby nie określone postępowanie poszkodowanego, wspomniana szkoda nie powstałaby lub powstałaby w mniejszym stopniu. Każda sprawa wymaga jednak indywidualnego podejścia i rzetelnego zbadania okoliczności zdarzenia, oceny motywów działania jego uczestników oraz stopnia przyczynienia się obu ze stron do powstania szkód.

Co powinniśmy zrobić w razie wypadku?

W razie wystąpienia zdarzenia, które podlega zakresowi ochrony ubezpieczeniowej w ramach OC, osoba w nim uczestnicząca jest zobowiązana do:

1. przedsięwzięcia wszystkich środków w celu zapewnienia bezpieczeństwa w miejscu zdarzenia, starania się o złagodzenie skutków zdarzenia oraz zapewnienia pomocy lekarskiej poszkodowanym, jak również w miarę możliwości zabezpieczenia mienia osób poszkodowanych,
2. zapobieżenia, w miarę możliwości, zwiększeniu się szkody,
3. niezwłocznego powiadomienia policji o zdarzeniu, o ile doszło do wypadku z ofiarami w ludziach lub do wypadku powstałego w okolicznościach nasuwających przypuszczenie, że zostało popełnione przestępstwo,
4. osoba objęta ubezpieczeniem OC jest dodatkowo zobowiązana do udzielenia pozostałym uczestnikom zdarzenia niezbędnych informacji koniecznych do identyfikacji zakładu ubezpieczeń, łącznie z podaniem danych dotyczących zawartej umowy ubezpieczenia.

Powiadomienie ubezpieczyciela o szkodzie

Osoba, której odpowiedzialność jest objęta ubezpieczeniem obowiązkowym, a także osoba występująca z roszczeniem, powinny przedstawić zakładowi ubezpieczeń, Ubezpieczeniowemu Funduszowi Gwarancyjnemu lub Polskiemu Biuru Ubezpieczycieli Komunikacyjnych posiadane dowody dotyczące zdarzenia i szkody oraz ułatwić im ustalenie okoliczności zdarzenia i rozmiaru szkód, jak również udzielić pomocy w dochodzeniu przez zakład ubezpieczeń, Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny lub Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych roszczeń przeciwko sprawcy szkody.